Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Prof. dr hab. Ireneusz Bobrowski

Prof. dr hab. Ireneusz Bobrowski urodził się 19 XI 1954 w Warszawie. Studia polonistyczne ukończył na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, studiował też językoznawstwo ogólne w Nijmegen (Holandia). Po studiach (w roku 1978) rozpoczął pracę w Instytucie Języka Polskiego PAN w Krakowie, w którym się doktoryzował w roku 1982 (promotorem był prof. dr hab.  Marian Kucała) i habilitował w roku 1989. Od sześciu lat zatrudniony na UJ na stanowisku profesora zwyczajnego.

    Wydał m. in. Cechy subkategoryzacyjne polskich czasowników przechodnich (1985), Gramatyka generatywno-transformacyjna a uogólniona gramatyka struktur frazowych (1988), Językoznawstwo racjonalne (1993), Gramatyka opisowa języka polskiego. Zarys modelu generatywno-transformacyjnego (t. I, Struktury wyjściowe: 1995, t. II Od struktur wyjściowych do tekstu: 1998), Zaproszenie do językoznawstwa (1998), Składniowy model polszczyzny (2005).

    Pole jego dociekań naukowych to teoria języka i metodologia językoznawstwa, jak i zastosowanie nowszych modeli teoretycznych do opisu języka polskiego. Założenia swojego paradygmatu językoznawczego najpełniej przedstawił w wydanej w 1993 roku książce Językoznawstwo racjonalne. Z zagadnień teorii językoznawczej i metodologii opisów gramatycznych, która była podstawą wniosku o tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Wychodzi w niej od falsyfikacjonistycznej koncepcji nauki zaproponowanej przez Karla Poppera. W ramach tej koncepcji definiuje językoznawstwo jako zbiór sądów hipotetycznych na temat języka i wyznacza granicę, poza którą racjonalna lingwistyka nie powinna wychodzić. Formułuje przy tym oryginalną hierarchię kryteriów metalingwistycznych, których celem jest wartościowanie poszczególnych modeli teoretycznych.

    Koncepcja teoretyczna prof. Ireneusza Bobrowskiego, aczkolwiek bliska teorii generatywnej, programowo zrywa z wszelkiego rodzaju pozalingwistycznymi "implikacjami" generatywizmu. Nie godzi się on przy tym na rezygnację z odrębności lingwistyki. Nie przeszkadza to wszakże (a wręcz pomaga) w poszukiwaniu relacji pomiędzy lingwistyką a teorią komunikacji. Problemowi temu poświęca ostatnio najwięcej uwagi.

    W swoich opracowaniach składniowych nawiązuje wszakże prof. Ireneusz Bobrowski bezpośrednio do modeli generatywnych. Najpełniej model gramatyczny języka polskiego przedstawił w dwutomowej Gramatyce opisowej... Wizja składni, która tam została wyłożona, jest propozycją alternatywną zarówno do tzw. składni tradycyjnej, jak i do składni semantycznej i dystrybucyjnej. Na początku budowania modelu formalnego wychodzi nie od kategorii ogólnych, ale od tych, które zaproponował Roman Laskowski w tzw. "Żółtej gramatyce". Są to bowiem kategorie wynikłe z analizy dystrybucyjnej tekstów języka polskiego.